རྒྱ་གཞུང་གི་བཤད་སྟངས་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་དེ་ད་དུང་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཐོག་མའི་དུས་རིམ་དུ་གནས་ཡོད་པ་དང༌། རྒྱ་ནག་ནི་གུང་ཁྲན་རིང་ལུགས་སམ་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན་པ་ཡོངས་གྲགས་ཀྱིས་ངོས་འཛིན་བཞིན་ཡོད། ཏིན་ཞའོ་ཕིན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ལྟར་ན། མི་སྐོར་ཞིག་སྔོན་ལ་ཕྱུག་པོ་ཆགས་ཆོག་ཀྱང་། སྤྱི་ལ་དབང་བའི་ལམ་ལུགས་གཙོ་བོར་འཛིན་པའི་གནས་བབ་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་མི་ཆོག་པ་དང་། དེ་མཚུངས་སུ་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་ཡོད་ཚད་ལ་མགོ་ཁྲིད་བྱེད་དགོས་པའི་རྩ་དོན་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས། མི་དམངས་དམངས་གཙོ་སྲིད་དབང་སྒེར་འཛིན་ཞེས་སྒྲོག་པའི་གོ་དོན་ནི། འབྱོར་མེད་གྲལ་རིམ་ནང་ཁུལ་དུ་དམངས་གཙོ་དང་། གྲལ་རིམ་དེའི་ཕྱི་ལོགས་སུ་སྲིད་དབང་སྒེར་འཛིན་བྱེད་དགོས། དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་སྲིད་དབང་སྒེར་འཛིན་གྱི་ཆ་རྐྱེན་འོག རྩ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་ཡིག་ཁག་ཏུ་འགན་དབང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་དང་། བཏང་འཛིན་བྱེད་སྟངས། འོས་བསྡུའི་ལམ་ལུགས་སོགས་གསལ་ཡོད་ཀྱང་། དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་བཀོད་ཇུས་དང་ཤུགས་རྐྱེན་འོག་ཏུ་གནས་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དེ་སྲིད་དབང་སྒེར་སྡོམ་གྱི་སྲིད་གཞུང་གྲས་སུ་འཇོག་གི་ཡོད། ཀ༽ ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས། རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་སུ་རྒྱ་ནག་ནི་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ལམ་ལུགས་ཡིན་ཞེས་བཀོད་ཡོད། ་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ལམ་ལུགས་ནི་རང་རྒྱལ་གྱི་དབང་ཆ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མི་དམངས་ལ་དབང་བ་དང་། མི་དམངས་ཀྱིས་ཡོངས་ཁྱབ་འོས་བསྡུའི་རྨང་གཞིའི་སྟེང་འཐུས་མི་འདེམས་གཏོང་གིས། རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་དང་། ས་གནས་ཀྱི་རིམ་པ་སོ་སོའི་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ཁག་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དབང་ཆ་ཁྱབ་བསྒྱུར་བྱེད་མཁན་སྡེ་ཁག་ཏུ་འགྲུབ་པར་བྱེད་དགོས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལས་ཁུངས་གཞན་དག་ནི་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ནས་འོས་བསྡུ་བརྒྱུད་ཡོང་དགོས་པ་དང༌། མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱིས་ལྟ་སྐུལ་བྱེད་དགོས་པ་དང༌། མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ལ་འགན་ཁུར་དགོས། དམངས་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྒྱན་ལས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་རིམ་པ་དེ་གའི་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ལ་འགན་ཁུར་དགོས་པ་དང༌། མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱིས་མི་དམངས་ལ་འགན་ཁུར་དགོས་”ཞེས་གསལ་ཡོད་ནའང་། དོན་དངོས་ཐོག་སྡེ་ཁག་གམ་ས་གནས་ཉུང་ཤོས་ཤིག་ཏུ་འོས་བསྡུ་བྱེད་པ་ཕུད། དམངས་འཐུས་ཀྱི་འཐུས་མི་རྣམས་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་མོས་མཐུན་དང་དམིགས་འཛུགས་འོག་འདེམས་བསྐོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། ཏིན་ཞའོ་ཕིན་གྱི་དུས་སྐབས་སུ། ཁྲོམ་རའི་དཔལ་འབྱོར་ལམ་ལུགས་ཁག་ཅིག་ལག་བསྟར་བྱས་པ་དང་མཉམ་དུ། གཞུང་ལུགས་སྟེང་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་། མཐར་ཐུག་གུང་ཁྲན་རིང་ལུགས་སུ་བསྐྱོད་རྒྱུའི་ཕུགས་དམིགས་ལ་འགྱུར་བ་གང་ཡང་ཕྱིན་མེད། སྤྱི་ལ་དབང་བའི་ལམ་ལུགས་གཙོ་བོར་འཛིན་པའི་སྲིད་ཇུས་ནང་། རྒྱལ་གཉེར་ཁེ་ལས་དང་། ཐུན་མོང་ཁེ་ལས་ཕུད་པའི་སྒེར་གཉེར་ཁེ་ལས་དང་། ཕྱི་རྒྱལ་གྱིས་མ་རྩ་བཙུགས་པའི་ཁེ་ལས་རྣམས་བཤུ་གཞོག་གི་ཆ་ཤས་ལྡན་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་བཞིན་ཡོད ནའང་། དེ་དག་ལ་ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་སྲུང་སྐྱོབ་ཐོབ་ཀྱི་ཡོད། དེ་བས་རྒྱ་ནག་གི་དཔལ་འབྱོར་ལམ་ལུགས་དེ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་སྒེར་སྡོམ་དང་། ཁྲོམ་རའི་ཁྱད་ཆོས་གཉིས་འཛོམས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ཤིག་ཏུ་གྲུབ་ཡོད། ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་ཐད། རྩ་བའི་རྩ་དོན་བཞི་རྒྱུན་འཁྱོངས ན་བྱེད་པས། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པ་དེ་མི་དམངས་ཀྱི་ཉིན་རྒྱུན་འཚོ་བའི་ཁྲོད་དུའང་གལ་ཆེའི་གནས་བབ་བཟུང་ཡོད། རྒྱ་གཞུང་གིས་དངོས་པོའི་དཔལ་ཡོན་དང་བསམ་བློའི་དཔལ་ཡོན་གཉིས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས་པའི་སྐུལ་སློང་བྱེད་པ་དང་མཉམ་དུ། ཉེ་ཆར་ཆབ་སྲིད་དཔལ་ཡོན་ཞེས་པ་ཁ་སྣོན་བྱས་ཡོད། འོན་ཀྱང་དེས་དེང་སང་ཡོངས་གྲགས་སུ་ཁས་ལེན་པའི་ཆབ་སྲིད་དཔལ་ཡོན་དེ་ཁས་ལེན་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར། ནུབ་ཡོ་རོབ་དང་བྱང་ཨ་རིའི་“ཚོགས་པ་གཅིག་གིས་དབང་ཆ་འཛིན་”པའི་ལམ་ལུགས་དེར་བསྟོད་སྒྲོག་བྱེད་པ་ཡིན་ཚུལ་གྱི་སྐྱོན་རྗོད་བྱེད་མཁན་མང༌། རྒྱ་ནག་གི་སྲིད་དབང་གྲུབ་སྟངས་ནི་“ཏང་སྲིད་དམག་གསུམ་དང༌། ་ལས་ཁུངས་ཆེན་པོ་བཞི་ཟེར་སྲོལ་ཡོད་ལ།གུང་ཁྲན་ཏང་དང་། སྲིད་གཞུང་། དམག་བཅས་ཀྱི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་ཏང་སྲིད་དམག་གསུམ་དང༌། ཏང་ཨུ་དང་། དམངས་འཐུས། སྲིད་གཞུང༌། སྲིད་གྲོས་བཅས་ལ་ལས་ཁུངས་ཆེན་པོ་བཞི་ཟེར་གྱི་ཡོད། རྒྱ་ནག་གི་ཏང་གི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་སྲིད་གཞུང་སྡེ་ཁག་དབར་ས་མཚམས་གསལ་པོ་མེད། ཏང་ཨུའི་ཧྲུའུ་ཅི་ཡིན་ན་རིམ་པ་དེ་གའི་སྲིད་གཞུང་གི་འགན་འཛིན་ལས་གནས་རིམ་ཕྱེད་ཀའི་མཐོ་བ་ཡོད་ལ། དོན་གནད་གལ་ཆེའི་རིགས་མཐའ་མའི་ཐག་གཅོད་ཀྱི་དབང་ཚད་ཏང་ཨུའི་ཧྲུའུ་ཅི་ལ་ཡོད་པ་དང་། སྲིད་གཞུང་གི་འགན་འཛིན་ནི་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར་བྱེད་མཁན་ཙམ་ཡིན། ཞིང་ཆེན་ཞིག་གི་ཧྲིན་ཀྲང་དེ་ཞིང་ཆེན་ཏང་ཨུའི་ཧྲུའུ་ཅི་གཞོན་པ་ཡིན་ལ། ཧྲིན་ཀྲང་ནས་ཧྲུའུ་ཅིར་བསྐོས་ཚེ་གནས་རིམ་འཕར་བར་ངོས་འཛིན་བྱེད། དེ་མཚུངས་སུ་ས་ཁུལ་དང་རྫོང་བར་བྱེད་སྟངས་དེ་ལྟར་རིགས་བསྒྲེས་ཆོག རྩ་ཁྲིམས་སུ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་ལ་དོན་དངོས་ཀྱི་དབང་ཆ་མེད་ནའང་། ཏང་གི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅིའི་གོ་གནས་འཁུར་མཁན་གྱི་ཀྲུའུ་ཞིའི་དབང་ཚད་དེ་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་སྲིད་བློན་ལས་ཆེ་བ་ཡོད། རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་ལྟར་ན། དམངས་འཐུས་ནི་དབང་ཆ་མཐོ་ཤོས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་ཡིན་པ་དང༌། འཛིན་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་མཐོ་ཤོས་ནི་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་ཡིན་ལ། གུང་ཁྲན་ཏང་གི་མགོ་ཁྲིད་འོག་གི་དམངས་གཙོའི་ཏང་ཁག་བརྒྱད་”ལས་གྲུབ་པའི་སྲིད་གྲོས་ནི་དོན་དམ་གྱི་དབང་ཆ་མེད་པའི་བློ་འདྲིའི་སྡེ་ཁག་ཅིག་ཡིན། ལས་ཁུངས་ཆེན་པོ་བཞི་དང་། དབུས་དམག་དོན་ཨུ་ལྷན། ཐད་གཏོགས་གྲོང་ཁྱེར་བཞི། འབྱོར་བ་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་མངའ་སྡེ་ཀོང་ཏུང་བཅས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་གཙོ་བོ་ལས་ཀྲུང་དབྱང་ཆབ་སྲིད་ཅུས་གྲུབ་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་ལས་དོན་ཡོངས་རྫོགས་ལ་དངོས་སུ་དོ་དམ་བྱེད་ཀྱི་ལས་ཁུངས་དེ་ཡིན། ཀྲུང་དབྱང་དམག་དོན་ཨུ་ལྷན་གྱིས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་ལ་འཛིན་སྐྱོང་བྱེད། ཀྲུང་དབྱང་སྒྲིག་ཁྲིམས་ཞིབ་བཤེར་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་ནི་རྒྱ་ནག་གི་རིམ་པ་སོ་སོའི་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དཔོན་རིགས་ཚོར་ལྟ་ཞིབ་བྱེད་མཁན་གྱི་ལས་ཁུངས་ཡིན།། ཁ༽ རྒྱ་གཞུང་གི་ཁྲིམས་ལུགས་མ་ལག རྒྱ་ནག་གི་ཁྲིམས་ལུགས་མ་ལག་ནི་གོམས་སྲོལ་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་འདྲེས་མའི་ཕུང་པོ་ཞིག་ཏུ་འདོད་ཅིང་། འཛམ་གླིང་དུ་རྒྱ་མཚོ་དང་སྐམ་སའི་ཁྲིམས་རྒྱུད་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའི་ཁྲོད་ཀྱི་སྐམ་སའི་ཁྲིམས་རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའི་ཇར་མན་གྱི་ཁྲིམས་སྲོལ་དང་ཐག་ཉེ་བར་བཤད། ༡༩༨༢ ལོའི་ཟླ་༡༢ ཚེས་༤ ཉིན་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པའི་“ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་”ལ་༡༩༨༨ ལོ་དང་། ༡༩༩༣ ལོ། ༡༩༩༩ ལོ། ༢༠༠༩ ལོ་བཅས་སུ་བཟོ་བཅོས་ཐེངས་བཞི་བྱས་ཡོད་པ་དང་། ༡༩༨༧ ལོའི་ཟླ་༡ ཚེས་༡ ཉིན་ཉེས་ཁྲིམས་དང་དམངས་ཁྲིམས་གཉིས་ལག་བསྟར་བྱེད་མགོ་བརྩམས་ཡོད། ༢༠༠༧ ཟླ་༣ ཚེས་༡༦ ཉིན་་ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱུ་ནོར་བདག་ཐོབ་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས་”གཏན་འབེབས་བྱས་ཡོད། ༡) ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་རིམ་པ། མཐོ་ཤོས་ནས་གཤམ་དུ་རིམ་པ་བཞིན། ༡ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས། རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་འཐུས་ཀྱི་ན་འབེབས་དང་བཟོ་བཅོས་བྱེད་དགོས། ༢གཞི་རྩའི་ཁྲིམས་ཡིག རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་འཐུས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་དང་བཟོ་བཅོས་བྱེད་དགོས། དཔེར་ནག་ཉེས་ཁྲིམས་ལྟ་བུ། ༣ཁྲིམས་ལུགས་གཞན། སྤྱིར་བཏང་གི་ཁྲིམས་ལུགས་སམ་ཁྲིམས་ལུགས་དཀྱུས་མའང་ཟེར། རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་འཐུས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་བྱེད་དགོས་པའི་ཁྲིམས་ཡིག་ལས་གཞན་པའི་བཅའ་ཁྲིམས་ཏེ། རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་དང་བཟོ་བཅོས་བྱེད་དགོས། ༤འཛིན་སྐྱོང་ཁྲིམས་སྲོལ། རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གིས་གཏན་འབེབས་དང་བཟོ་བཅོས་བྱེད་དགོས། ༥ས་གནས་ཀྱི་ཁྲིམས་སྲོལ། ཞིང་ཆེན་དང་ཐད་གཏོགས་གྲོང་ཁྱེར་དམངས་འཐུས་ ལས་ཀྱིས་གཏན་འབེབས་དང་བཟོ་བཅོས་བྱེད་དགོས། ༦རང་སྐྱོང་སྲོལ་ཡིག  མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་དམངས་འཐུས་ ཀྱིས་གཏན་འབེབས་དང་བཟོ་བཅོས་བྱེད་དགོས། ༧སྡེ་ཚན་གྱི་སྒྲིག་སྲོལ། རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་ཁོངས་གཏོགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་སོ་སོས་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་ཆོག་མཆན་འོག་བཟོས་པའི་རང་ཁོངས་སོ་སོར་ནུས་པ་ལྡན་པའི་དམའ་རིམ་གྱི་ཁྲིམས་ཡིག་ཅིག་ཡིན། ས་གནས་ཁྲིམས་ ང་རང་སྐྱོང་སྲོལ་ཡིག་གི་ཁྲིམས་ལུགས་གོ་ག མཚུངས་ཡིན། ས་གནས་ཁྲིམས་སྲོལ་ དང་སྡེ་ཚན་གྱི་སྒྲིག་སྲོལ་རྩོད་གླེང་བྱུང་ཚེ། ཁྲིམས་ལུགས་ཀྱི་གོ་གནས་ལྟར་ན་ཐོག་མར་ས་གནས་ཁྲིམས་སྲོལ་ལ་གཞི་འཛིན་དགོས་ནའང་། ལག་ལེན་ཁྲོད་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་ལ་སྙན་སེང་ཞུས་ཏེ་ཁྲིམས་གཅོད་བྱེད་དགོས། ག༽ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྒྲིག་འཛུགས། ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་ལེའུ་གསུམ་པའི་གཏན་འབེབས་གཞིར་བཟུང་ཚེ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྒྲིག་འཛུགས་གྲུབ་སྟངས་གཤམ་གསལ་ལྟར་ཡིན། ༡རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན། ༢ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི། (སྲིད་འཛིན།) ༣རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་། ༤ཀྲུང་དབྱང་དམག་དོན་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་། ༥ས་གནས་རིམ་པ་སོ་སོའི་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་དང་ས་གནས་རིམ་པ་སོ་སོའི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་། ༦མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལས་ཁུངས། ༧མི་དམངས་ཁྲིམས་ཁང་དང་མི་དམངས་ཞིབ་དཔྱོད་ཁང་། རྒྱ་ནག་གི་ཁྲིམས་འཛིན་དང་ཁྲིམས་བཟོ་བར་གྱི་འབྲེལ་བ་དེ་ཡོངས་གྲགས་སུ་དམངས་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་གྱི་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་འཛིན་མཁན་ཚོ་དང་བར་ཁྱད་ཆེན་པོ་ཡོད། སྤྱིར་བཏང་དམངས་གཙོའི་ཀ་བ་གསུམ་ལག་ལེན་བྱེད་མཁན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ཏུ། རྩ་ཁྲིམས་འགྲེལ་བཤད་ཀྱི་དབང་ཚད་དེ་ཁྲིམས་འཛིན་སྡེ་ཚན་ལ་ཡོད་དགོས་པ་དང༌། ཁྲིམས་བཟོ་སྡེ་ཚན་ལ་ཁྲིམས་ལུགས་གསར་བཟོའི་དབང་ཚད་མ་གཏོགས་མེད། རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁྲིམས་སུ་རྩ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་ལུགས་གཞན་དག་གསར་བཟོ་དང་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་དབང་ཚད་དེ་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ལ་ཡོད་པ་དང་། ཁྲིམས་ཡིག་འགྲེལ་བཤད་ཀྱི་དབང་ཚད་དེ་རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ལ་སྤྲད་ཡོད། དེ་བཞིན་ཁྲིམས་འཛིན་ལས་ཁུངས་མཐོ་ཤོས་ཆེས་མཐོའི་མི་དམངས་ཁྲིམས་ཁང་ལ་རྩ་ཁྲིམས་ཕུད་པའི་སྤྱིར་བཏང་གི་ཁྲིམས་ལུགས་ལ་མཐའ་མའི་ཐག་གཅོད་ཀྱི་དབང་ཚད་སྤྲད་ཡོད། རྒྱ་ནག་གི་རིམ་པ་སོ་སོའི་དམག་དོན་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་དང༌། རིམ་པ་སོ་སོའི་ཞིབ་དཔྱོད་ཁང་དེ་དག་ཀྱང་འཛིན་སྐྱོང་གི་ཁོངས་སུ་མི་གཏོགས་པ་དང་། ཁྲིམས་ལུགས་སྟེང་དེ་དག་ནི་རིམ་པ་སོ་སོའི་སྲིད་གཞུང་དང་འདྲ་མཚུངས་ཡིན། ཞིབ་དཔྱོད་ཁང་ལ་ཁྲིམས་འཛིན་གྱི་དབང་ཚད་གང་ཙམ་ཞིག་སྤྲད་ཡོད་པའི་ཐད། རྒྱ་ནག་ནང་ཁུལ་དུའང་ལུགས་མཐུན་མིན་པའི་བསམ་ཚུལ་འདོན་མཁན་ཡོང་གི་ཡོད། ༡) རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ལ་ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་དང་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པ་ཞེས་འབོད་ཅིང་། རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱིས་འདེམས་བསྐོ་བྱེད། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞི་ལ་དོན་དམ་གྱི་དབང་ཆ་གང་ཡང་མེད་པར། དབུས་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་དང་། དབུས་དམག་དོན་ཨུ་ལྷན་གྱི་ཀྲུའུ་ཞི་ལྟ་བུ་ཞོར་ལྕོགས་ཀྱི་ལས་གནས་གཞན་བརྒྱུད་ནས་དབང་ཆ་ཐོབ་ཀྱི་ཡོད། ད་ལྟའི་ཀྲུའུ་ཞི། ཧུའུ་ཅིན་ཐའོ། ༢༠༠༣ ཟླ་༣ ཚེས་༡༥ ཉིན་ནས་ལས་ཁུར་མགོ་ཚུགས། ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པ། ཞི་ཅིན་ཕིན། ༢༠༠༨ ཟླ་༣ ཚེས་༡༥ ནས་ལས་ཁུར་མགོ་ཚུགས། ཀྲུའུ་ཞི་གཙོ་གཞོན་གྱི་ལས་ཁུར་ཡུན་ཚད་ལོ་ལྔ་ཡིན། ༢） འཛིན་སྐྱོང་ལས་ཁུངས། འཛིན་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་ནི་རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་(ཀྲུང་དབྱང་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་། )དང་ས་གནས་རིམ་པ་སོ་སོའི་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་ལས་གྲུབ་པ་དང༌། རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་གྲུབ་ཆ་ཁག་ལ་རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱི་ཆོག་མཆན་ཐོབ་དགོས། རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་སྲིད་བློན་(ཙུང་ལི།)ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཀྲུའུ་ཞིས་མིང་འདོན་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་འཐུས་ཚོགས་ཆེན་སྟེང་གྲོས་འཆམ་བྱེད་དགོས། རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གི་གྲུབ་ཆ་གཞན་ཏེ། སྲིད་བློན་གཞོན་པ་དང་། རྒྱལ་དོན་འཐུས་མི། དྲུང་ཡིག་ཆེན་མོ། ལས་ཁུངས་སོ་སོའི་འགན་འཛིན་རྣམས་སྲིད་བློན་གྱིས་མིང་འདོན་བྱས་ཏེ། རྒྱལ་ཡོངས་དམངས་འཐུས་ཀྱི་ཆོག་མཆན་ཐོབ་དགོས། སྲིད་བློན་གཙོ་གཞོན་དང་། རྒྱལ་དོན་འཐུས་མིའི་ལས་ཁུར་ཡུན་ཚད་ལོ་ལྔ་ཡིན་པ་དང་། ཡུན་ཚད་གཉིས་ལྷག་བསྟུད་མར་བསྐྱར་འདེམས་མི་ཆོག ད་ལྟའི་སྲིད་བློན། ཝུན་ཅ་པའོ། ༢༠༠༣ ཟླ་ཚེས་༡༦ ནས་ལས་ཁུར་མགོ་ཚུགས། སྲིད་བློན་གཞོན་པ། ལིས་ཁེ་ཆང་། ཧོས་ལེའང་ཡུས། ཀྲང་ཏེ་ཅང༌། ཝང་ཀྲི་ཧྲན་བཅས་ཡིན།

ཡོངས་ཁུངས། ཨེ་ཤེ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ཁང་། ༄༅། །སུ་ཝི་ཌེན་ལྗང་ཁུ་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་སྐུ་ཞབས་ Carl Schlyter མཆོག་དང་། སུ་ཝེ་ཌེན་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ Swedish Tibet Committee ཚོགས་གཙོ་ Mattias bjornersedt  ལགས།  སུ་ཝེ་ཌེན་བོད་རིགས་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་འཇམ་དབྱངས་ཆོས་སྒྲོན་ལགས་བཅས་བཞུགས་སྒར་རྡ་རམ་ས་ལར་ཆེད་ཕེབས་གནང་ཡོད་པ་དང་ཕྱོགས་མཚུངས་འདི་ལོར་སུ་ཝི་ཌེན་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་གསར་འཛུགས་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། དེར་བརྟེན་དེ་རིང་དེ་དང་འབྲེལ་ལས་དོན་ཁག་གཅིག་མཇུག་སྐྱོང་ཆེད་བཅར་བ་ཡིན་ཞེས་དང་། དེ་བཞིན་དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་དགོངས་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་ཅེས་གསར་འགོད་འདུ་འཛོམས་སར་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་ཚོས་གསུངས་པར། ང་ཚོའི་ཡུལ་དུ་ལོ་ངོ་ ༢༠༣ རིང་མུ་མཐུད་དམག་འཐབ་རྩ་བ་ནས་མེད་པར་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ངང་གནས་ཡོད། སྤྱིར་ང་ཚོའི་ལུང་པའི་ཁ་རྒྱུན་ལ། དབུ་མར་གནས་པའི་གསེར་གྱི་ལམ་བུ་ཞེས་པའི་གོ་དོན་ནི་རང་དང་བསམ་ཚུལ་མི་མཐུན་པའི་གང་ཟག་གཞན་གྱི་མངོན་འདོད་གང་ཡིན་པ་ཤེས་པ་བྱ་རྒྱུ་དང་། དེ་ཤེས་པ་ཙམ་གིས་མི་ཆོག་པར་ཕ་རོལ་པོའི་མངོན་འདོད་དེ་དང་རང་ཉིད་ཀྱི་མངོན་འདོད་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉིས་དབར་ཐུན་མོང་གིས་ཁས་ལེན་བྱེད་ཐུབ་པའི་ཆ་རྐྱེན་བསྐྲུན་ཐབས་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན། ལྟ་གྲུབ་འདིའི་དྲིན་ལ་བརྟེན་ནས་ང་ཚོར་ལོ་ངོ་ ༢༠༣ རིང་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ཁོར་ཡུག་འོག་འཚོ་གནས་ཐུབ་པ་བྱུང་སོང་།ངས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་སྐོར་གོ་ཐོས་བྱུང་འཕྲལ། བོད་མི་དང་ང་ཚོའི་དབར་ལངས་ཕྱོགས་མཐུན་པོ་ཡོད་པ་ཚོར་བྱུང་། གང་ཡིན་བརྗོད་ན། ང་ཚོས་ཀྱང་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཐབས་ལམ་གཞི་རྩར་བཟུང་ནས་དཀའ་ངལ་སེལ་ཐབས་བྱེད་བཞིན་ཡོད། དེར་བརྟེན་ལོ་ཤས་གོང་ནས་ངས་བོད་མིའི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་སྐོར་གོ་ཐོས་བྱུང་སྐབས་ཧ་ཅང་དགའ་པོ་བྱུང་། ཐབས་ལམ་འདི་ནི་སུ་ཝི་ཌེན་མི་མང་གི་བསམ་བློར་ཧ་ཅང་འཇུག་པོ་ཡོད། གང་ཡིན་བརྗོད་ན། ང་ཚོས་ཀྱང་ལོ་ངོ་བརྒྱ་ཕྲག་རིང་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་དང་དམག་འཐབ་རྒྱབ་མྱོང་ཡོད། འོན་ཀྱང་ད་ཆ་ང་ཚོས་རང་གི་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ནོར་ཝེ་དང་ཕིན་ལེན། ཌེན་མག་སོགས་དང་ལོ་ངོ་བརྒྱ་ཕྲག་གཅིག་ཙམ་ནས་ད་བར་ང་ཚོས་རང་གི་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་དབར་ཚོང་གི་འབྲེལ་ལམ་དང་ཕན་ཚུན་འགྲོ་འོང་། དེ་བཞིན་ལས་དོན་སོགས་དམ་བསྒྲགས་གང་ཡང་མེད་པར་རང་དབང་ཐོག་ནས་བྱེད་བཞིན་པ་དང་། ངའི་རེ་བར་ཉིན་གཅིག་བོད་མི་ཚོ་ལའང་གོ་སྐབས་དེ་འདྲ་ཞིག་ཐོབ་པ་བརྒྱུད་རང་གི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག ཡུལ་གོམས་གཤིས་ལུགས་སོགས་རང་དབང་ཐོག་ནས་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་བཞག། གསར་འགོད་པ་ཕྲེང་རིང་བསྟན་ནོར།

༄༅།། དེ་རིང་ཕྱི་ཟླ་༤་པའིཚེས་༥་སྟེ། རེས་གཟའ་མིག་དམར་ཉིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་དབུ་མའི་ལམ་མི་མང་ལས་འགུལ་ཁང་གི་སྐབས་ལྔ་པའི་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ཉིན་མཐའ་མར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་ཕེབས་ནས་མཇུག་སྡོམ་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད་ཅིང་། ཁོང་གིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་དབུ་མའི་ལམ་མི་མང་ལས་འགུལ་ཁང་བཙུགས་ཡོད་པས་ཚོགས་པའི་གནད་འགག་རྣམས་ངེས་པར་དུ་ཤེས་དགོས་པར་མ་ཟད། ལས་འགུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཡང་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས། དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ནི་བོད་དང་རྒྱ་ནག་གཉིས་ཞི་འགྲིག་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཞིག་ཡིན་པས་མི་མང་ཚང་མས་ཕྱ་གྲུ་མཉམ་འདེགས་ཀྱི་ཕན་ཚུལ་བགྲོ་གླེང་བྱ་དགོས། བོད་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༧གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཐོག་ཏུ་ཕེབས་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དང་རྒྱབ་ལྗོངས་སོགས་གསུངས་ཡོད་པ་དེར་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་ཐུགས་སྣང་གནང་གལ་ཆེ། སྲིད་བྱུས་ཞེས་པ་ནི་མང་ཚོགས་ཀྱི་དགོས་མཁོར་འབྲེལ་བ་ངེས་པར་དུ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་ཅེས་གསུང་བཤད་གནང་འདུག དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཚོགས་གཞོན་སྤྱི་འཐུས་ཆོས་གྲགས་རྒྱ་མཚོས་སྐབས་ལྔ་པའི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་ལས་དོན་གཙོ་བོ་ནི་རྒྱུན་ལས་གསར་འདེམས་བྱ་དགོས་པ་དེ་ཡིན་རུང་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་ཁྱབ་ནས་བདམས་ཐུབ་མ་སོང་། དབུས་དང་ས་གནས་གཉིས་ལ་ཁྱབ་པའི་སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་བཅོས་བྱ་དགོས་པ་དང་༢༠༡༨་ལོར་རྒྱལ་སྤྱིའི་དབུ་མའི་ལམ་མི་མང་ལས་འགུལ་ཁང་གིས་བཞག་པའི་གྲོས་ཆོད་དོན་ཚན་བདུན་གཏན་འབེབས་བྱས་པར་གཞིར་བཞག་སྟེ་ཉིན་རེ་དང་ཟླ་རེའི་མཚམས་སུ་ལས་འགུལ་གང་དང་གང་སྤེལ་དགོས་མེད་འཆར་གཞི་དང་སྒྲིག་གཞི་སོགས་གཏན་འབེབས་བྱ་དགོས་ཞེས་གཏམ་བཤད་གནང་འདུག ཐེངས་འདིའི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཚོགས་ཆེན་ལ་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་ཨ་རིའི་ནིའུ་ཡོག་དང་ནིའུ་འཇར་སི་ས་གནས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཚོགས་གཙོ་བསྟན་འཛིན་ངག་དབང་གིས་སྐབས་ལྔ་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཡག་པོ་བྱུང་སོང་། ལྷག་པར་དུ་རྒན་པ་ཚོས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཚོགས་པས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་གོ་སྐབས་སྤྲོད་དགོས་ཞེས་ནན་སྐུལ་གནང་འདུག རྒྱལ་སྤྱིའི་དབུ་མའི་ལམ་མི་མང་ལས་འགུལ་ཁང་གི་སྐབས་ལྔ་པའི་རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་ཆེན་དེ་ཉིན་གསུམ་རིང་བཞུགས་སྒར་རྡ་རམ་ས་ལར་ཚོགས་ཏེ་སྐབས་དྲུག་པའི་རྒྱུན་ལས་གསར་འདེམས་ཀྱིས་རྒྱུན་ལས་གསར་རྙིང་འཕོ་འགྱུར་གཏོང་གི་ཡོད་པ་བཅས་ཀྱི་སྐོར། བཞུགས་སྒར་རྡ་རམ་ས་ལ་ནས་འདི་གའི་གསར་འགོད་པ་བསྟན་འཛིན་དབང་འདུས་ལགས་ཀྱིས་བཏང་བའི་གནས་ཚུལ་དེ་གསན་རོགས་གནང་།།

༄༅།།དཔལ་ས་སྐྱ་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོའི་ཐེབས་རྩ་ཁང་གི་བླ་མ་རིན་ཆེན་མཆོག་ནས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་མཚོན་ཆེད་ས་སྐྱ་སྨོན་ལམ་ཐེབས་རྩ་ཁང་དུ་དབུས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་དགེ་བཤེས་བློ་བཟང་ཆོས་འཕེལ་ལགས་དང་དཔལ་འབྱོར་འགན་འཛིན་བསྟན་འཛིན་རྒྱལ་མཚན་ལགས་རྣམས་གཉིས་གཙོས་ས་གནས་ཁག་ལྔའི་རྒྱུན་ལས་རྣམས་ལ་སྣེ་ལེན་གནང་རྗེས་གསོལ་ཇ་འདེགས་འབུལ་དང་འབྲེལ་བཀའ་སློབ་བཀའ་དྲིན་སྐྱོང་གནང་མཛད་ཡོད། དེ་ཡང་ཁོང་གི་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་ནི་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་དང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་མང་གཙོའི་ལམ་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་སྲིད་བྱུས་ཤིག་ཡིན་དུས་ག་དུས་ཡིན་ཡང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད། རྣམ་པ་ཚོས་ལས་འགུལ་དེ་འདྲ་ཞིག་སྤེལ་བར་བསྔགས་བརྗོད་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་དང་། ལས་འགུལ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་མཚོན་ཆེད་ཞལ་འདེབས་ཀྱང་འབུལ་གནང་མཛད་ཡོད།

སྤྱི་ལོ་ ༢༠༢༢ ཟླ ༩ ཚེས་ ༢༢ ཉིན། བཞུགས་སྒར་ཁུལ་གྱི་ནོར་བུ་གསོལ་མགྲོན་ཁང་གི་ཞི་བདེ་ཚོགས་ཁང་དུ་བོད་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་འདུམ་སྒྲིག་ཁང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག་བཞུགས་སྒར་ཁུལ་གྱི་རྒྱ་གར་གྱི་གྲོང་སྡེ་ལས་ཁུངས་དང་ས་གནས་འགོ་འཛིན་གཙོས་རྒྱ་གར་བ་དང་། བོད་མིའི་ཚོགས་ཁག་ ༣༤ ཡི་སྐུ་ཚབ་མི་སྣ་རྣམས་ལྷན་འཛོམས་ཐོག་༼མཉམ་གནས་དང་གོང་འཕེལ་༽ ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་ཚོགས་འདུ་ཞིག་བསྐོང་འཚོགས་གནང་ཡོད་པའི་ཐོག་རྒྱལ་སྤྱིའི་དབུ་མའི་ལམ་མི་མང་ལས་འགུལ་ཁང་གི་དངུལ་གཉེར་ཚེ་དབང་རྒྱལ་མཚན་ལགས་མཉམ་བཞུགས་གནང་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད།

སྤྱི་ལོ་༢༠༢༢ ཟླ་༡༠ ཚེས་ ༢༨ ཉིན། ནོར་གླིང་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་གཅེས་སྐྱོང་ཁང་ཡིག་ཚང་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་། གོ་སྐབས་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བ་གནང་བའི་འོག་ནོར་གླིང་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་གཅེས་སྐྱོང་ཁང་གི་ལས་བྱེད་རྣམས་ལ་དབུ་མའི་ལམ་སྲིད་བྱུས་ཀྱི་བྱུང་རིམ་དང་ཁྱད་ཆོས། ངོ་བོ་དང་རྒྱབ་ལྗོངས་བཅས་ཀྱི་སྐོར་ལ་གཏམ་བཤད་དང་ཚོགས་བཅར་བ་རྣམ་པའི་བཀའ་འདྲི་ཁག་ཅིག་ལ་ལན་འདེབས་བཅས་གནང་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། ཐེངས་འདིར་ནོར་གླིང་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་གཅེས་སྐྱོང་ཁང་ནས་སྣེ་ལེན་དང་། རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བར་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།